W miarę jak świat edukacji bada strategie przygotowania uczniów do bycia innowatorami w XXI wieku, rośnie znaczenie STEAM — dyscypliny edukacyjnej angażującej uczniów w naukę przedmiotów takich jak nauka, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka. Wielu ekspertów w dziedzinie edukacji uważa STEAM (i jego poprzednika STEM) za kluczowy element edukacji XXI wieku. Dlaczego? Według Departamentu Edukacji USA „W ciągle zmieniającym się, coraz bardziej złożonym świecie, ważniejsze niż kiedykolwiek jest, aby nasza młodzież była przygotowana do wniesienia wiedzy i umiejętności, które pozwolą rozwiązywać problemy, rozumieć informacje i wiedzieć, jak zbierać i oceniać dowody, aby podejmować decyzje”. Wzmacnianie takich umiejętności leży u podstaw edukacji STEM i STEAM.
Czym jest STEAM?
STEAM to dyscyplina edukacyjna mająca na celu wzbudzenie zainteresowania i trwałej miłości do sztuk i nauk w dzieciach już od najmłodszych lat. Nauki przyrodnicze, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka to podobne dziedziny, ponieważ wszystkie one obejmują procesy twórcze i żadna z nich nie korzysta tylko z jednej metody badawczej. Nauczanie odpowiednich, poszukiwanych umiejętności, które przygotują uczniów do bycia innowatorami w ciągle ewoluującym świecie, jest kluczowe nie tylko dla przyszłości samych uczniów, ale także dla przyszłości kraju.
STEAM daje nauczycielom możliwość stosowania nauczania projektowego, które obejmuje wszystkie pięć dyscyplin i tworzy inkluzywne środowisko edukacyjne, w którym wszyscy uczniowie mogą się angażować i do którego mają szansę wnosić swój wkład. W przeciwieństwie do tradycyjnych modeli nauczania, edukatorzy korzystający z ram STEAM łączą te dyscypliny, wykorzystując synergię między procesem modelowania a treściami matematycznymi i naukowymi, na przykład, w celu rozmycia granic między technikami modelowania a myśleniem naukowym/matematycznym. Dzięki temu holistycznemu podejściu uczniowie mogą jednocześnie ćwiczyć obie półkule mózgowe.
Dlaczego podejście STEAM jest tak ważne?
W dzisiejszym świecie, przygotowanie uczniów do przyszłego sukcesu oznacza holistyczne eksponowanie ich na te dyscypliny, które pozwolą rozwijać umiejętności krytycznego myślenia. „Edukacja jest pod presją, aby odpowiedzieć na zmieniający się świat,” twierdzi autor edukacyjny Jeevan Vasagar w artykule Financial Times. „W miarę jak powtarzalne zadania są eliminowane przez technologię i outsourcing, umiejętność rozwiązywania nowych problemów staje się coraz bardziej kluczowa”.
Im wcześniej uczniowie zostaną wprowadzeni do podejścia STEAM, tym lepiej. Według badania Microsoft, 4 na 5 studentów kierunków STEM (78%) zdecydowało się na studia STEM w liceum lub wcześniej, a 1 na 5 (21%) podjął tę decyzję już w gimnazjum lub wcześniej. Jednak tylko 1 na 5 studentów STEM uważa, że edukacja K-12 przygotowała ich bardzo dobrze do zajęć na uczelni w dziedzinie STEM. Wydaje się również, że istnieje znacząca dysproporcja w stosunku liczby kobiet do mężczyzn zatrudnionych w dziedzinach STEM. Zainteresowanie większej liczby dziewcząt dyscyplinami STEAM jest kolejnym ważnym aspektem.
Podejście STEAM uczy dzieci i młodzież nie tylko myślenia krytycznego, rozwiązywania problemów i wykorzystywania kreatywności, ale także przygotowuje ich do pracy w dziedzinach, które są przyszłościowe. Raport Biura Statystyki Pracy USA przewiduje wzrost w zawodach związanych ze STEM i STEAM o 8% do 2029 roku, w porównaniu do 3,4% dla zawodów niezwiązanych z STEM. Raport ten wymienia również średnie roczne wynagrodzenia wynoszące 86,980 USD dla zawodów STEM/STEAM, w porównaniu do 39,810 USD dla wszystkich zawodów. Nawet jeśli uczniowie nie wybiorą kariery w jednej z dziedzin STEM/STEAM, to umiejętności, które zdobędą dzięki edukacji STEAM, mogą przełożyć w przyszłości na niemal każdą karierę.
„Edukowanie uczniów w przedmiotach STEM (jeśli są one prawidłowo nauczane) przygotowuje ich do życia, niezależnie od zawodu, który wybiorą” mówi technologiczny innowator i prezes Enterra Solutions Stephen F. DeAngelis w artykule w Wired. „Te przedmioty uczą uczniów, jak myśleć krytycznie i jak rozwiązywać problemy. Nabyte umiejętności mogą być używane przez całe życie, pomóc im przetrwać trudne czasy i skorzystać z możliwości, gdy takie ewentualnie się pojawią”.
Ważnym elementem tego podejścia edukacyjnego jest to, że dzieci i młodzież uczący się według ram STEAM nie są tylko uczeni przedmiotów, ale są edukowani, jak się uczyć, jak zadawać pytania, jak eksperymentować i jak tworzyć.
STEM vs. STEAM
Przed STEAM było STEM. Kluczową innowatorką, której przypisuje się dodanie sztuki do STEM, jest Georgette Yakman, nauczycielka inżynierii i technologii, która była założycielką badań nad ramami edukacyjnymi STEAM w 2006 roku. Jednak zmiana nie polegała tylko na „dodaniu kolejnej rzeczy” do STEM.
Dlaczego „A” w STEAM jest ważne w edukacji
Rhode Island School of Design (RISD), jeden z pierwszych orędowników dodania sztuki do oryginalnych ram STEM, stwierdził, że to podkreśla niezwykle ważną „symbiozę między sztukami a naukami”. Według RISD „Celem jest wspieranie prawdziwej innowacji, która pojawia się w połączeniu umysłu naukowca lub technologa z umysłem artysty lub projektanta.” Były prezes RISD, John Maeda, podkreślił, że myślenie projektowe i kreatywność są niezbędnymi składnikami innowacji.
Dodanie „A” (Arts = Sztuki) do oryginalnych ram STEM w celu stworzenia STEAM jest ważne również dlatego, że praktyki takie jak modelowanie, opracowywanie wyjaśnień i angażowanie się w krytykę i ocenę (argumentację), były zbyt często niedoceniane w kontekście edukacji matematycznej i naukowej. Dodanie „Sztuki” do STEM w celu stworzenia STEAM polega na „włączaniu twórczego myślenia i stosowanych sztuk w rzeczywiste sytuacje”. Na portalu SteamPoweredFamily.com, w artykule „Czym jest STEM i STEAM? Przewodnik dla rodziców i edukatorów” możemy dowiedzieć się, że „Sztuka polega na odkrywaniu i tworzeniu genialnych sposobów rozwiązywania problemów, integrowaniu zasad lub prezentowaniu informacji. Wyobraź sobie architekta, który wykorzystuje inżynierię, matematykę, technologię, naukę i sztuki, aby tworzyć niesamowite budynki i struktury”.
Przyszłość edukacji STEAM
Leonardo Da Vinci miał rację, mówiąc lata temu: „Studiuj naukę o sztuce. Studiuj sztukę nauki.”
Autor, futurysta i doradca ds. technologii biznesowej Bernard Marr twierdzi na łamach Forbes.com, że edukacja STEAM jest niezbędna do „przygotowania naszych dzieci na czwartą rewolucję przemysłową.” Choć nie możemy teraz wiedzieć, jak będą wyglądały niektóre przyszłe zawody, „jest sens edukować nasze dzieci w kompetencjach (STEAM – przyp.red.) i wzmacniać zdolność myślenia poza schematami wykorzystując kreatywne rozwiązania. To coś, do czego skutecznie przygotuje ich edukacja STEAM” powiedział.
„Jeśli dzieci i studenci są naszą przyszłością, to jest to rodzaj edukacji, której potrzebujemy” -napisał Naveen Jain, założyciel World Innovation Institute, kilka lat temu, gdy STEAM dopiero zyskiwało na popularności. Tradycyjny system „standaryzowanej, pamięciowej nauki, która uczy do testu, to dokładnie ten typ edukacji, którego nasze dzieci nie potrzebują w tym świecie, który jest nękany przez systemowe, wszechobecne i zagmatwane globalne wyzwania” – powiedział. „Dzisiejszy system edukacji nie koncentruje się wystarczająco na nauczaniu dzieci rozwiązywania rzeczywistych problemów i nie jest wystarczająco interdyscyplinarny ani współpracujący w swoim podejściu”.
Materiał źródłowy: https://onlinedegrees.sandiego.edu/steam-education-in-schools/
Autor: PhD Joseph Lathan
Opracowanie: Agnieszka Jóźwicka
