O ile nikt nie ma wątpliwości, że technika czy nauka to niezbędne elementy współczesnego wykształcenia, to często spotykamy się z pytaniem, po co w akronimie STEAM sztuka, kryjąca się pod literą „A”? Sprawdźmy to!
Kiedy mówimy o edukacji artystycznej, większość ludzi myśli o malowaniu, rysowaniu lub graniu na instrumencie, ale nauczanie sztuki to znacznie więcej. Edukacja ta obejmuje również przedmioty takie jak historia sztuki, nauki społeczne czy języki obce, które są niezbędnymi elementami edukacji STEAM. Tak szeroko pojmowana „sztuka” pozwala na kształtowanie w uczniach kreatywności, wrażliwości oraz innych kompetencji, które omawiamy poniżej.
Kreatywność i innowacyjność
Sztuka zachęca do myślenia poza utartymi schematami i poszukiwania nowych rozwiązań. W świecie, w którym innowacyjność jest kluczem do sukcesu, umiejętność twórczego myślenia jest bezcenna. Sztuka zmusza do wykorzystywania wyobraźni, co sprzyja rozwojowi kreatywności. Malarstwo, rzeźba, muzyka czy teatr pozwalają na tworzenie nowych, niepowtarzalnych wizji i idei. Poprzez twórcze działania dzieci uczą się myśleć nieszablonowo.
Przykładem zadania, w którym nauczyciel może wykorzystać sztukę jako narzędzie do rozwijania kreatywności, może być zaproszenie uczniów do stworzenia kolażu na wybrany temat ze znalezionych w domu materiałów recyklingowych. Uczniowie, dysponując ograniczonymi środkami, będą musieli poszukać niestandardowych sposobów na wyrażenie swoich pomysłów.
Komunikacja – wyrażanie siebie i idei
To prowadzi nas do kolejnej istotnej kwestii. Sztuka odgrywa istotną rolę w rozwijaniu kompetencji komunikacyjnych. Poprzez różnorodne formy wyrazu artystycznego uczniowie mogą doskonalić umiejętności wyrażania myśli, emocji oraz odbioru i interpretacji komunikatów zapisanych w sztuce przez innych.
Twórczość artystyczna, taka jak malarstwo, rzeźba, teatr czy muzyka, pozwala uczniom wyrażać swoje myśli i emocje w sposób niewerbalny. Dzięki temu mogą oni komunikować się w sposób bardziej złożony i subtelny, co pomaga w lepszym zrozumieniu siebie i innych.
Tworzenie historii i opowieści za pomocą różnych form sztuki, takich jak literatura, teatr czy film, rozwija również umiejętności narracyjne. Dzieci uczą się konstruować logiczne i spójne opowieści, co jest kluczowe dla efektywnej komunikacji.
Zrozumienie złożonych koncepcji
Sztuka może być wykorzystywana jako narzędzie do wyjaśniania skomplikowanych idei i teorii. Wizualizacje, modele i inne formy artystyczne mogą pomóc uczniom lepiej zrozumieć abstrakcyjne pojęcia w matematyce i naukach ścisłych. Przykładem może być użycie grafik komputerowych do przedstawienia skomplikowanych struktur molekularnych lub wykresów matematycznych.
Rozwój emocjonalny i społeczny
Sztuka rozwija nie tylko intelektualnie, ale również emocjonalnie. Angażowanie się w działalność artystyczną pozwala uczniom wyrażać swoje emocje i rozwijać empatię. W kontekście STEAM rozwijanie umiejętności społecznych i emocjonalnych jest równie ważne, jak rozwijanie umiejętności technicznych.
Przykładem ciekawego zadania łączącego sztukę i rozwój społeczny jest zaproszenie uczniów do stworzenia w klasie czy szkole murali przedstawiających istotne dla nich wartości, marzenia i wyzwania społeczności szkolnej lub lokalnej. Uczniowie, pracując w grupach, omawiają, projektują i malują mural na wybranej ścianie w szkole lub w okolicy.
Po ukończeniu muralu uczniowie organizują uroczyste odsłonięcie, na które zapraszają całą społeczność szkolną oraz rodziców. Prezentują swoje dzieło, opowiadają o procesie twórczym i znaczeniu przedstawionych elementów. Następnie uczniowie przedstawiają refleksje na temat doświadczeń z realizacji projektu i tego, czego udało się nauczyć. Zadanie to pomaga również rozwijać poczucie odpowiedzialności i dumy z przynależności do społeczności szkolnej.
Wszechstronny rozwój i zaangażowanie
Sztuka jest potężnym narzędziem w rozwijaniu kreatywności, innowacyjności czy empatii. Poprzez stymulowanie wyobraźni, eksperymentowanie, rozwijanie zdolności rozwiązywania problemów, wzmacnianie umiejętności komunikacyjnych, kultywowanie ciekawości i otwartości na nowe doświadczenia, integrację emocji oraz łączenie różnych dziedzin, sztuka przyczynia się do powstawania nowatorskich rozwiązań i pomysłów. Włączenie sztuki do edukacji i codziennego życia może znacząco wzbogacić naszą zdolność do myślenia kreatywnego i innowacyjnego. A w rzeczywistości szkolnej często może być okazją do połączenia nauki z fantastyczną zabawą!
