W obliczu wyzwań, jakie stawia przed nami współczesna edukacja, kluczowym elementem skutecznego nauczania staje się rozwój kompetencji nauczycieli. Jak klarownie systematyzuje prof. Strykowski, kompetencje nauczycieli postrzegać należy na 10 różnych płaszczyznach.
Kompetencje nauczycieli
1. Kompetencje merytoryczne: kompetentny merytorycznie nauczyciel opanowuje i rozumie materiał nauczania w danym przedmiocie, co stanowi podstawę efektywnego nauczania.
2. Kompetencje psychologiczno-pedagogiczne: wiedza z zakresu psychologii rozwojowej i wychowawczej pozwala nauczycielowi na lepsze zrozumienie uczniów i skuteczne prowadzenie procesu kształcenia.
3. Kompetencje diagnostyczne: poznanie uczniów jest niezbędnym elementem pracy nauczyciela. Wiedza na temat rozwoju i indywidualnych cech uczniów pozwala na efektywne dostosowanie procesu nauczania.
4. Kompetencje planistyczne i projektowe: tworzenie programów, planów oraz projektów zajęć to istotna część pracy nauczyciela, której skuteczność zależy od właściwego planowania.
5. Kompetencje dydaktyczno-metodyczne: wiedza na temat środków oraz metod dydaktycznych jest kluczowa dla skutecznego prowadzenia procesu kształcenia i osiągania najlepszych efektów.
6. Kompetencje komunikacyjne: kompetencje komunikacyjne obejmują umiejętność efektywnego nadawania i odbierania komunikatów, co jest kluczowe dla kontaktu i współuczestnictwa w procesie kształcenia.
7. Kompetencje medialne: w kontekście rosnącej roli mediów w obszarze edukacji, kompetencje związane z korzystaniem i stosowaniem mediów stanowią ważny aspekt przygotowania nauczyciela.
8. Kompetencje kontrolne i ewaluacyjne: umiejętność właściwego kontrolowania i oceniania postępów uczniów jest kluczowym elementem efektywnego procesu kształcenia.
9. Kompetencje oceny programów i podręczników szkolnych: zdolność do oceny programów i podręczników w różnych aspektach – m.in. merytorycznym, psychologiczno-pedagogicznym oraz ewaluacyjnym – jest niezwykle istotna w pracy nauczyciela.
10. Kompetencje autoedukacyjne: ustawiczne kształcenie i samodoskonalenie są kluczowe dla nauczycieli, którzy są głównymi sprawcami procesów edukacyjnych.
Obszerność tej listy może przytłaczać, jednak wiele z wymienionych tu kompetencji przenika się lub wzajemnie uzupełnia. Ponadto, kompetencje nauczycieli można podnosić, zapoznając się z metodą STEAM w ramach stworzonego przez Fundację Szkolną we współpracy z Fundacjami Velux kursu „STEAMowe ABC”.
Czym jest STEAM?
STEAM to podejście edukacyjne, które łączy nauki ścisłe (Science), technologię (Technology), inżynierię (Engineering), sztukę (Arts) i matematykę (Mathematics). W kontekście nauczania oznacza to wykorzystanie tych dziedzin w zintegrowany sposób, zachęcający uczniów do kreatywnego myślenia, rozwiązywania problemów oraz eksplorowania świata w sposób interdyscyplinarny.
Metoda STEAM stawia na praktyczne zastosowanie wiedzy i rozwijanie umiejętności, które są istotne nie tylko w szkole, lecz także kluczowe w życiu codziennym oraz w przyszłym życiu zawodowym. Dzięki STEAM uczniowie poznają nie tylko fakty, ale przede wszystkim uczą się myślenia analitycznego, kreatywności i skutecznej współpracy w zespołach. To podejście przygotowuje ich do aktywnego uczestnictwa w społeczeństwie bazującym na wiedzy i innowacjach.
Integracja różnych dziedzin wiedzy w ramach metodyki STEAM przekłada się na znaczący wzrost jakości procesu nauczania i przyswajania wiedzy. Dzięki kreatywnym, bazującym na współuczestnictwie lekcjom, uczniowie głębiej angażują się w proces nauczania i wynoszą z niego więcej inspiracji, a myślenie krytyczne i kreatywne staje się w efekcie integralną częścią ich rozwoju.
Rozwijanie kompetencji nauczycieli dzięki kursom STEAM
Kurs „STEAMowe ABC” to całkowicie bezpłatny, kompleksowy program, który nie tylko poszerza wiedzę, ale także rozwija umiejętności dydaktyczne nauczycieli. Głównym celem kursu jest nauka praktycznego wykorzystania w klasie wiedzy zdobytej na kursie. Nauczyciele uczą się, jak projektować zajęcia, które angażują uczniów na wielu poziomach, rozwijając ich umiejętności praktyczne i logiczne.
Główne atuty kursu to elastyczność i praktyczność. Kurs składa się z 10 modułów i został zaprojektowany w formie e-learningowej, co pozwala na naukę we własnym tempie. Zapoznanie się z pojedynczym modułem wymaga około 60 minut. Dodatkowo kurs zawiera praktyczne wskazówki zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce oraz gotowe scenariusze lekcyjne.
Kurs „STEAMowe ABC” kładzie nacisk na praktyczne zastosowanie modelu STEAM na lekcjach, dając nauczycielom konkretny know-how. Warto również podkreślić, że kurs promuje budowanie społeczności edukacyjnej. Oferuje spotkania online z ekspertami, godziny otwarte z mentorami oraz możliwość interakcji z innymi uczestnikami kursu. Dzięki temu „STEAMowe ABC” nie tylko dostarcza wiedzy, ale także buduje inspirujące środowisko dla nauczycieli.
Inwestycja w rozwój kompetencji nauczycieli poprzez kursy STEAM pomaga tworzyć dynamiczne i efektywne środowisko edukacyjne. To nie tylko poszerzanie wiedzy, lecz także kształtowanie kompetencji nauczycieli w taki sposób, aby mogli inspirować swoich uczniów i pełnić dla nich rolę mentorów. STEAM to niezwykła metodyka, która przenosi edukację na nowy poziom, i inspiruje zarówno nauczycieli, jak i uczniów.
